Armenia dhe Azerbajxhani pritet të nënshkruajnë një deklaratë të përbashkët në Shtëpinë e Bardhë, duke shënuar një hap historik drejt përfundimit të një konflikti që ka zgjatur për afro katër dekada, me ndërmjetësimin e presidentit Donald Trump.
Dy vendet kanë rënë dakord për të bashkëpunuar në ndërtimin e një korridori tranzit strategjik, i njohur si Korridori Zangezur, që lidh Azerbajxhanin me enklavën e tij, Nakhichevan, përmes territorit malor armen. Sipas zyrtarëve amerikanë, ky është çelësi për zhbllokimin e tensioneve afatgjata.
Trump, në një postim në rrjetin e tij social Truth Social, e quajti këtë samit “TRIPP Peace Summit”, duke shpallur gjithashtu nënshkrimin e marrëveshjeve dypalëshe me të dyja vendet për bashkëpunim ekonomik në rajonin e Kaukazit Jugor.
Në kuadër të marrëveshjes, Armenia do t’i japë SHBA-ve të drejta ekskluzive zhvillimi për 99 vjet mbi Korridorin Zangezur. Këto të drejta do t’u nënshfrytëzohen nga një konsorcium që planifikon ndërtimin e linjave hekurudhore, energjetike dhe telekomunikimi.
Po ashtu, SHBA pritet të heqë kufizimet mbi bashkëpunimin ushtarak me Azerbajxhanin, duke dhënë një përjashtim nga ligji i vitit 1992 që ndalonte ndihmën direkte për shkak të konfliktit me Armeninë. Ndërkohë, të dyja vendet do të largohen nga Grupi i Minskut të OSBE-së, i cili për dekada ka ndërmjetësuar pa sukses për zgjidhjen e konfliktit të Nagorno-Karabakhut.
Megjithatë, marrëveshja ka ngjallur pakënaqësi në radhët e diasporës armene, pasi nuk përfshin zgjidhje të qarta për të zhvendosurit nga Karabakh-u apo për të burgosurit e luftës. Aktivistët theksojnë se pa drejtësi dhe llogaridhënie për shkeljet e të drejtave të njeriut, paqja mund të jetë e brishtë.